‘Een man zit op een bed. Hij is mijn vader.
Onder het dek ligt het lijk van een vrouw. Zij was mijn moeder.
Dit is niet echt het begin van het verhaal. Of het einde ervan. Maar het is het ogenblik waaraan ik altijd terugdenk, het beeld dat ik van hen voor ogen heb.’

Dit is, wat je noemt, een binnenkomer in Onschuldig van Scott Turow.  Niet de meest bekende Amerikaanse thrillerauteur, maar wel degene die in 1987 het genre van de legal thriller, rechtbankthriller, op de kaart zette met De aanklager (in 1990 onder de oorspronkelijke titel Presumed Innocent overigens meesterlijk verfilmd door Alan J. Pakula en met een prachtige hoofdrol voor Harrison Ford).
Onschuldig is het vervolg op De aanklager (dat je hiervoor gelezen hoeft te hebben) en alle drie de hoofdpersonages zijn weer terug, na ruim twintig jaar.

Rusty Sabich, hoogste rechter aan het hof van beroep, wordt er weer van verdacht (net als in De aanklager) een vrouw te hebben vermoord, ditmaal zijn echtgenote Barbara. Weer is zijn tegenspeler officier van justitie Tommy Molto en weer wordt hij bijgestaan door de slimme strafpleiter, advocaat Sandy Stern.
Maar er zijn meer personages die een belangrijke rol spelen: Rusty’s zo’n Nat, diens vriendin Anne, Sandy’s dochter Marta en Tommy’s assistent Jim Brand.

Wat volgt is een fantastisch verhaal over schuld en onschuld, mannen en vrouwen, echtgenoten en echtgenotes ouders versus kinderen en tomeloze ambitie versus eerlijkheid. Met een fantastische plot en geschreven in een fantastische stijl (afwisselden zowel in de ik-vorm – want Turow verteld het verhaal ook uit Rusty’s perspectief – als in de derde persoon).
Onschuldig is een thriller zoals een thriller moet zijn. Met een perfecte eerste en laatste zin van Rusty: “Ik ben klaar voor het vervolg.”

“Dus als ze twintig jaar geleden een onschuldige hadden aangepakt, zou hij (Tommy, jvc) de eerste zijn om Rusty te zeggen dat het hem speet. En als het anders uitviel, als Rusty inderdaad degene bleek te zijn die Carolyn had doodgemaakt, dan – ja, wat dan? Maar hij het direct. Het zou net zoiets zijn als een huwelijk. Het zou net zo zijn toen hij Dominga tegenkwam en verliefd op haar werd. En Tomaso met haar kreeg. Die ene blijvende smet op zijn carrière zou uitgewist zijn. Maar het belangrijkste was dat Tommy het zelf zou weten. Het schuldgevoel dat vanaf die tijd aan hem knaagde, het verwijt dat hij zo stom was geweest om tegen Nico uit de school te klappen, zou verdampen. Hij zou gelijk hebben gehad, meer nog voor zichzelf dan in de ogen van anderen. Hij zou negenenvijftig jaar oud zijn. En herboren. Alleen God kon een leven zo grondig herscheppen. Tommy wist dat. Hij gunde zich een moment om een dankgebedje bij voorbaat te versturen.
Toen hoorde hij Brand met veel lawaai zijn werkkamer naast de zijn binnengaar en hij ging er meteen op af. Jim had zijn koffertje nog in zijn en zijn overjas half uitgetrokken en keek verbaas naar Tommy op zijn drempel. De meester komt de knecht opzoeken. Hij sprak de woorden waarvan Tommy altijd al had geweten dat iemand ze uiteindelijk ooit zou zeggen. Hij zei: ‘Hij is het.’”

In 1990 verscheen de Aanklacht oftewel Presumed Innocent. Rusty Sabich werd beschuldigd van de moord op Carolyn Polhemus, ex-collega en geliefde. Zijn positie als openbaar aanklager wordt echter penibel als er steeds meer bewijzen tegen hem worden gevonden. Advocaat Sandy Stern weet hem echter vrij te krijgen. In onschuldig lijkt de geschiedenis zich te herhalen. De vrouw van Rusty, Barbara, is dood en pas na 24 uur belt Rusty iemand. Rusty vertelt waarom hij zo lang naast haar heeft gezeten maar vertelt niets over het meisje. Het lijkt een natuurlijke dood maar de openbare aanklager in de persoon van Tommy Molto bijt zich vast in de zaak en er zijn inderdaad vele vraagtekens. Is het een natuurlijke dood, zelfmoord of moord? Het eerste deel is weer goed gedocumenteerd om te laten zien dat, in dit geval, de openbaar aanklager tegen wil en dank de zaak moet doorzetten. Goed opgezet en de spanning wordt steeds verder opgevoerd. In het middengedeelte is het proces zelf en ondanks alle details blijft de vaart goed in het verhaal. Het verveelt geen moment en net als in de Aanklager weet Scott Turow de spanning niet alleen goed op te voeren maar ook vast te houden. Het derde deel maakt het geheel af en geeft het boek een verrassende wending. Op het einde blijf je met een paar vragen zitten net als in de Aanklager. Ik vind dit wederom erg knap en geeft je vrijheid om verder over het boek na te denken.

Een magistrale legal thriller. De aanklager is de moeder aller legal thrillers maar het vervolg is ook geweldig en dat legt de lat wel weer hoog voor het volgende boek maar ook voor andere schrijvers!